Verhalenproject 12

13 november 2023

Op zoek naar sporen van wat ooit een PTT gebouw was voordat de kunstacademie er zijn intrede deed in 2017 ontmoette ik op de tweede verdieping van het gebouw Judith Mestriner. Zij is al vanaf 1996 werkzaam aan de kunstacademie in verschillende hoedanigheden als studieleider van de propedeuse tot coördinator en projectleider. Judith vertelde me dat ze in 1957 aan de Copernicuslaan is geboren in Boschveld én dat haar vader als assistent personeelschef bij de Grasso heeft gewerkt. Naar aanleiding van mijn verhalenproject in het Innovatiekwartier -waar de kunstacademie en de Grasso in gevestigd zijn- is ze haar boekenkast ingedoken en vond ze een prachtig boek van haar vader dat gemaakt is ter gelegenheid van het 100 jarige bestaan van de Grasso in 1958. Het boek is vormgegeven door Benno Wissing die zijn carrière begon in 1949 als huisontwerper van museum Boijmans in Rdam. Hij ontwierp catalogi, affiches en richtte tentoonstellingen in. Het is een genot om door het boek te bladeren en te ervaren met hoeveel aandacht tekst en beeld op een tijdloze manier bij elkaar komt. Prachtige zwart wit foto’s en afbeeldingen waarin nuances in de grijzen en licht glanzende zwarten zichtbaar blijven. Een mooi ritme van leegte afgewisseld met dansende verbindende blokjes over de verschillende bladzijdes. Ik lees dat de foto’s gemaakt zijn door Violette Cornelius en kom erachter dat ook zij niet de eerste de beste is. Ze was geboren in Singapore uit Nederlandse ouders en arriveerde in 1938 in Nederland waar ze lessen fotografie en schilderen volgde. Ze werd actief in het verzet tijdens de oorlog door bij te dragen aan het illegale blad ‘De vrije kunstenaar’. Na de oorlog werd Cornelius architectuurfotografe en ging later vooral werken als reportagefotografe. Ze werkte mee aan vele bedrijfsfotoboeken zoals het boek wat ik nu met jullie deel.

Het boek is meertalig; Nederlands, Frans en Duits dat ook iets zegt over de reikwijdte van het bedrijf dat zich bekwaamde in koeltechniek en -machines voor allerlei toepassingen met o.a. scherfijs en sneeuwijs. “Vandaar ook dat mijn vader blokken ijs mee kon nemen voor hun eigen geïmproviseerde koelkast in de douche” vertelde Judith.

Het voormalige PTT gebouw is ontworpen door T.Thio. Het bouwjaar is 1984-1986 en in de Bossche architectuurgids die Judith gevonden had staat te lezen “dat er een duidelijke driedeling te zien is; een platte, doosvormige “postfabriek” van twee bouwlagen, een hoger opgaande schijf met administratiekantoor en een rond gebouw waarin regionale diensten zijn gecentraliseerd…Vermeldenswaardig is dat de openbare ruimte in relatie met het gebouw is ontwikkeld” Judith vult nog aan dat het ontwerp van de tuin; de blokkenstructuur rondom het beeld van Sigudur Gudmondson het werk is van tuinarchitecte Mien Ruys. Ze was internationaal bekend en wordt gezien als pionier van de moderne tuinarchitectuur en werkte graag met rechte vormen: rechthoeken, vierkanten en heldere lijnen. Het is jammer dat de tuin nu verwilderd is. Misschien kan de gemeente den Bosch dat nog eens oppakken.