Verhalenproject 6 Erik van Dongen

1 november 2023

In twee aaneengesloten ruimtes met enorme tafels tref ik Erik van Dongen. Hij ontwerpt, maakt en verhuurt ‘inflatables’, ofwel opblaasbare objecten in veelal monumentale afmetingen. Erik was net terug uit Frankrijk ivm een opdracht; zijn werkgebied strekt zich uit over de wereld. Echter zijn achtergrond is een hele andere. Hij studeerde communicatiewetenschappen aan de universiteit, dat op dat moment nog als jonge sociale wetenschap zichzelf aan het uitvinden was. Gefascineerd door typografie, verdiepte zich in het modernisme en Bauhaus, en studeerde af in typografische vormgeving met waarnemingspsychologie als belangrijk onderdeel. Hoe maak je een poster, hoe kijken mensen en worden zij gestuurd door reclame-uitingen.

Ik ga even googelen naar Bauhaus om mijn kennis op te frissen en vindt op Wikipedia een interessante uitspraak van de directeur Gropius Bau van het Bauhaus in1919: “Architecten, beeldhouwers en schilders, wij moeten allen terug naar het handwerk! Want er bestaat geen ‘beroepskunst’. Tussen de kunstenaar en de handwerksman bestaat geen wezenlijk verschil. De kunstenaar is een handwerksman die zichzelf overtreft. […] Geen enkele kunstenaar kan echter buiten de basis van het handwerk. Dat is de oorsprong van het artistieke proces.[1]

In dit project ga ik ook samenwerken met Nicole Smans o.a. docent typografie op de kunstacademie dat ook in het innovatiekwartier gevestigd is waar mijn research zich op richt en waar ik een bezoek aan ga brengen.

Tijdens het snuffelen bij Erfgoed ‘s-Hertogenbosch vind ik interessante reclame-uitingen van de Grasso gevestigd in hetzelfde gebied als waar Erik werkt. Tekst, beeld en kleur gaan prachtig samen. Misschien ervaar ik het meer als esthetisch door de afstand in tijd, dan dat ik op een ‘reclame-achtige manier wordt verleid.

Omdat er geen werk te vinden was als communicatiewetenschapper ging Erik samenwerken met een vriend die vliegers maakte en helium ballonnen voor reclamedoeleinden. Het werd een groot succes. In Disneyland in de VS zag hij voor het eerst inflatables wat hem op het idee bracht ook iets dergelijks te gaan maken. Uiteindelijk is hij zelfstandig doorgegaan om zich meer te gaan richten op samenwerkingen met o.a. kunstenaars (zoals Florentijn Hofman bekend van de reuze badeend) als opdrachtgever. In 2013 begon hij op de locatie aan de Paardskerkhofweg zijn werkplaats.

Als zelfstandige is het altijd spannend of er wel opdrachten blijven komen, maar Erik lijkt zich daar totaal geen zorgen over te maken. Vanuit zijn ervaring weet hij dat er altijd wel weer iets komt. Vrijheid en onafhankelijkheid zijn belangrijke waarden binnen zijn leven en werk.

Op de vraag of hij wel eens aan een autonoom project zou willen werken antwoordt hij dat hij tussen opdrachten in, daar wel aan werkt. Hij is bezig om opblaasbare huizen te maken. De opblaasvorm vormt de mal waaromheen het huis gevormd wordt. Vroeger dacht hij erover om met zijn 50e met pensioen te gaan, maar nu hij 62 jaar is denkt hij daar heel anders over. Waarom stoppen met werk dat zó leuk is?